Anne ve babalar çocuklarında kulaklarla oynama, tırnak yeme gibi alışkanlıklar gözleyebilirler. Peki bu alışkanlıkların ne kadarı bilinçli, ne kadarı bilinçsizdir? Anne ve babalar bu tikleri ne zaman ciddiye almalıdır?
Sibel, bütün gün parmağını emiyor. Hatice, saçlarıyla oynuyor. Ahmet tırnaklarını ve tırnak etlerini kanatana kadar yiyor. Kimilerine göre bu alışkanlıklar aptalcadır, kimilerine göre ise psikolojik bozukluktan kaynaklanır. Çoğu zaman saç çiğnemek, kulakla oynamak, parmakları kütürdetmek gibi alışkanlıklar zararsızdır. Birçok çocuk (ve bazı yetişkinler) günün birinde, canları sıkıldığında ya da konsantrasyon gerektiren durumlarda bu tür garip alışkanlıklarda bulunur.
Bilinçsizce yapılan bu tür davranışlar, çocuğun gerilimini azaltmakta ve onu yatıştırmaktadır. Özellikle de zorlu geçen geçiş yıllarında artış görülür. Örneğin, evden taşınma, kreşte ya da okulda geçirilen ilk haftalar, aileye yeni bir kardeşin katılması gibi durumlarda bu alışkanlıklar artar. Çocuk yeni ortama alışınca da kaybolur.
Çocuğunuza karşı anlayışlı olun
Bu tür alışkanlıklar, bilinçsizce yapılan istem dışı kas hareketleriyle, yani tiklerle karıştırılmamalıdır. Bunlara sinirlenseniz bile, çocuğunuzun yanında sıkıntınızdan söz etmemelisiniz. Yoksa çocuk utanır ve kendini dışlanmış hisseder. En iyisi onu düşüncelerinden uzaklaştırmak ve onu başka şeylerle meşgul etmektir. Kendi aranızda yapacağınız özel ve içten konuşmalar, daha başarılı bir sonuç verecektir.
Yapılan araştırmalara göre, daha çok ürkek ve içine kapanık çocuklar, ruhsal dengeleri bozulduğu zaman parmak emer ve tırnak yerler. Bazıları da saçlarını yolar. Bunların büyük çoğunluğu sinirlerini ve heyecanlarını dışarı vuramaz. Anne ve babalar çocuklarının bu ruh hallerini hoş karşılamalı ve onları suçluluk duygusuna yönlendirmemelidir.
Çocuğunda Tik Olan Anneler Nelere Dikkat Etmeli?
Tikleri olan çocuklara alaylı, sinirli veya eleştiriyle yaklaşmanın hatalı olduğunu hatırlatıyor. Beden kaslarında irade dışı yapılan kasılmalar olan tikler, en çok yüz kaslarında göz kırpma, kaş kaldırma, baş veya omuz oynatma olarak görülür. Çeşitli kaslarda dolaşan kasılmalar, en nihayet belli bir kasta yerleşip kalırlar.
Tikler çocukların duygusal durumlarıyla sıkı bir ilişki içindedir. Kekemeliğe yatkın olan çocuklarda tikler; heyecan, korku, üzüntü, endişe gibi durumlarda, yaklaşık 6 yaşlarından sonra ortaya çıkar. Tıpkı kekemelikte olduğu gibi tiklerde de “yapma”, “oranı buranı oynatma” şeklinde dikkat çekmelerle artışlar görülebilir. Ayrıca çocuk yorulduğunda ya da heyecanlı bir film izlediğinde de artış söz konusu olur.
Çocuğa bu konuda baskı yapmak yerine, tikin ortaya çıkış nedenini bulmaya çalışmak daha doğru olur. Yüz kaslarındaki tikler büyük çoğunlukla ruhsal nedenlere bağlıdır. Tiklerin çoğu geçicidir ve ergenlik çağından önce sönerler. Ancak yetişkinliğe kadar uzayanları da vardır. Çocukta tik görüldüğünde, alayla, sinirle ya da eleştiriyle yaklaşılmadan, olayın derinliğine inilmeye çalışılmalıdır. Bu konuda da konuyla ilgili uzmanlardan destek almak yerinde olur.
Sağlıcakla Kalın.
Yolculuğa Hazır Mısınız? İlgili Bağlantılara Göz Atın